Als een bestuurder buiten zijn bevoegdheid handelt kunnen de andere bestuurders deze handeling vernietigen. Zijn er alleen intern afspraken gemaakt over de bevoegdheid? Dan kan de handeling niet ongedaan worden gemaakt, maar de bestuurder kan wel intern worden aangesproken.
- Wie handelt er namens de stichting?
- Volmacht
- Onbevoegd handelen
- Wie is aansprakelijk?
- (Interne) aansprakelijkheid
Wie handelt er namens de stichting?
In beginsel is het bestuur van de stichting bevoegd om namens de stichting te handelen en overeenkomsten aan te gaan. In de statuten kan zijn bepaald dat één bestuurder bevoegd is, of dat bestuurders gezamenlijk bevoegd zijn. Iedereen kan deze gegevens opvragen bij de Kamer van Koophandel.
Volmacht
Het bestuur kan besluiten om één van de bestuursleden een volmacht te geven. Op die manier kan die bestuurder dan in afwijking van de statuten toch de organisatie binden. In de praktijk kan dat erg handig zijn. De penningmeester kan bijvoorbeeld op deze manier betalingen doen.
Die volmacht kan je inschrijven bij de kamer van koophandel.
Notulen bestuursbesluit volmacht bestuurslid
Notulen waarmee het bestuur kan regelen dat één van hun besluiten kan nemen. Bijvoorbeeld om te zorgen dat de penningmeester niet voor iedere betaling twee handtekeningen nodig heeft.
Onbevoegd handelen
Een bestuurder heeft iets gekocht, besteld of toegezegd namens de stichting, maar dat was buiten diens bevoegdheid. Hetgeen is gekocht of besteld kan meer waard zijn dan waarvoor de bestuurder bevoegd is. Of de bestuurder had de toezegging niet alleen mogen doen. Wat kan je hiertegen doen?
Voorbeelden: Een bestuurder ondertekent een huurcontract voor de huur van een veel te duur pand. Maar de bestuurder kan dit contract niet zelfstandig ondertekenen. Deze bevoegdheid staat in de statuten en is ingeschreven bij het Handelsregister. Mag de verhuurder ervan uitgaan dat er een huurovereenkomst tot stand is gekomen met de stichting? Nee, dat mag niet. Bij de KvK had de verhuurder immers kunnen controleren wie er namens de stichting bevoegd is om te handelen. De handeling kan vernietigd worden door de andere bestuursleden.
De handeling van de bestuurder blijft in stand totdat de andere bestuurders hier wat tegen doen. Zij kunnen de handeling van de onbevoegde bestuurder ‘vernietigen’. Dat kunnen zij doen door een brief of email te sturen. Daarin zetten zij dat de bestuurder niet bevoegd was, en dat de wederpartij dit had kunnen weten omdat het bij de Kamer van Koophandel staat geregistreerd.
Wie is aansprakelijk?
De verhuurder kan niet bij de stichting aankloppen. Hij had zelf moeten en kunnen controleren of de bestuurder wel bevoegd was. Maar onder omstandigheden kan de bestuurder die buiten zijn boekje ging wel aansprakelijk zijn. Als je weet dat je iets niet mag ondertekenen en je doet het opzettelijk wel, dan is dat mogelijk onrechtmatig.
In beginsel is een bestuurder van een stichting niet persoonlijk aansprakelijk. De stichting is aansprakelijk. Maar als een bestuurder buiten zijn bevoegdheid handelt, of helemaal zonder bevoegdheid handelt, kunnen de andere bestuurders die persoon wel aansprakelijk stellen.
(Interne) aansprakelijkheid
In sommige gevallen kan de stichting toch gebonden zijn aan de handeling van de onbevoegde bestuurder. Dat kan als er sprake is van ‘toerekenbare schijn’. In dat geval mocht de tegenpartij, bijvoorbeeld de verhuurder, ervanuit gaan dat de bestuurder bevoegd was om te handelen namens de stichting. Dat is bijvoorbeeld het geval als die persoon al vaker zonder problemen met die bestuurders namens de stichting heeft gehandeld.
De handeling kan dan niet worden teruggedraaid. De bestuurders kunnen de onbevoegde bestuurder dan wel intern aansprakelijk stellen voor het handelen. De stichting kan bijvoorbeeld in het huishoudelijk reglement beperkingen hebben toegekend aan de bevoegdheden van een bestuurder. Dit document is niet openbaar en andere partijen kunnen hier dus niet de inhoud van weten. De beperkingen gelden in dit voorbeeld alleen intern binnen de stichting.
Brief inroepen onbevoegde vertegenwoordiging
Brief om een overeenkomst te vernietigen namens de stichting. De overeenkomst is buiten de bevoegdheid van een bestuurder getekend. Deze brief zet dat recht en zorgt dat de overeenkomst wordt teruggedraaid. Bij een dergelijk gebrek in de bevoegdheid moet de situatie in de oude staat herstelt.